ISO 21001
Ta'lim tashkilotlarini boshqarish tizimi

Bugungi ta’lim sohasidagi ahvol ko‘ngildagidek emas. Qirg‘iziston, Qozog‘iston, O‘zbekiston va Gruziyadagi ko‘plab o‘quv muassasalari zamonaviy ta’lim talablaridan ancha orqada. Shu bois taqdim etilayotgan bilim va xizmatlar sifatini nazorat qilish bo‘yicha xalqaro tizim yaratildi. ISO 21001 xalqaro sertifikati — ta’lim muassasalari taqdim etayotgan bilimlar darajasini oshirish uchun mutaxassislar ishlab chiqqan qoidalar majmuasidir.

Standartlarda barcha xususiyatlar, nozik jihatlar, talablar va bandlarni amalda qo‘llash usullari bosqichma-bosqich bayon qilingan. Ta’lim muassasalari uchun bu — ta’lim jarayonini takomillashtirish va yangi darajaga chiqish yo‘lidagi birinchi qadam.

Jarayon qanday kechadi: Gruziyada ISO 21001 ni olish 

Xalqaro standartlar ta’lim muassasasini jahon darajasiga olib chiqish uchun zarur bo‘lgan harakatlar ro‘yxatini batafsil belgilab beradi. Litseylar, universitetlar va boshqa bilim beruvchi tashkilotlar ISO 21001 sertifikatini olishga intilishi lozim — bu institut yoki kollejning tanilishiga, ommabopligiga va rivojlanishning yangi bosqichiga chiqishiga xizmat qiladi.

Ta’lim sohasida ISO standartlariga muvofiqlik yetarli darajada ekanini tasdiqlovchi hujjatni berishga vakolatli maxsus tashkilotlar mavjud. Bo‘lajak abituriyentlar va ularning ota-onalari kompetensiyasi hamda professionalligi tasdiqlangan tashkilotlarga ko‘proq ishonch bildiradilar.

Aynan ta’lim muassasalari uchun standart amallar ketma-ketligini tushunish, rejalashtirilgan ta’lim xizmatlari va mahsulotlarini loyihalash hamda ularni amaliyotga tatbiq etish uchun zarurdir. Litsenziya olish uchun muassasa bir nechta bosqichdan o‘tishi lozim.

1. Avvalo, bunday turdagi hujjatlarni berishga vakolatli maxsus muassasaga murojaat qilish kerak.
2. So‘ng akkreditatsiya organi rivojlanishni rag‘batlantirishga qaratilgan individual reja tuzadi.
3. Bir qator talablar bajarilib, ta’lim muassasasining ishidagi kamchiliklar bartaraf etilgach, kompaniya tanlanma yoki to‘liq audit o‘tkazadi.
4. Muassasa barcha talablarni bajarganini aniqlagach, vakolatli kompaniya universitet, kollej yoki litseyning mosligini tasdiqlovchi ISO 21001:2018 sertifikatini topshiradi.

Akkreditatsiyani olish uchun ketadigan vaqt ta’lim muassasasining ayni paytdagi darajasiga bog‘liq: ayrimlarida hammasi deyarli idealga yaqin, boshqalarda esa hujjatlarni, abituriyentlarga ma’lumot taqdim etish standartlarini va boshqa jihatlarni moslashtirish zarur. 

ISO 21001 ni olishning afzalliklari

ISO standartlari asosida ta’lim olganda, har bir talaba farqni his qiladi. Ma’lumot taqdimoti darajasi va diplomning o‘zi akkreditatsiyadan o‘tmagan o‘quv muassasalarinikiga nisbatan sezilarli ustunlik beradi. Universitet yoki kollej oladigan afzalliklar esa quyidagilardir:

• abituriyentlar va ularning ota-onalari ko‘z o‘ngidagi obro‘-e’tibor;
• talabalarga ma’lumotni yetkazish sifati oshishi;
• talab va standartlarga yuqori darajada to‘liq muvofiqlik;
• boshqa ta’lim muassasalari qatorida raqobatbardoshlik;
• ta’lim faoliyatini yuritishdagi xatarlarni minimal darajaga tushirish;
• o‘quv muassasasini takomillashtirish va darajasini oshirish.

Bundan tashqari, bilim beruvchi muassasa nomining o‘zi maqomli va yaxshi obro‘ga ega bo‘ladi. O‘z nomi va obro‘sini qadrlaydiganlar uchun akkreditatsiya olish nihoyatda muhim. Litsenziyaning mavjudligi universitet yoki litseyga kirishni istovchilar sonini ko‘paytiradi. Axir bunday muassasalar uchun ham sifat, ham miqdor muhim. Takomillashuv sari qadam qo‘yilgach, ortga yo‘l qolmaydi — abituriyentlarga bilim beradigan muassasa faqat gullab-yashnaydi va tobora ommalashadi.