TISAX sertifikatsiyasi:
avtomobil sanoatida muvaffaqiyatning kaliti

Avtomobil sanoatidagi biznes axborot xavfsizligining eng yuqori standartlariga rioya etishni talab qiladi. Maxfiy ma’lumotlar bilan ishlaydigan kompaniyalar mijozlar va hamkorlarning qat’iy talablariga duch keladi, ayniqsa Qozog‘iston, O‘zbekiston, Gruziya va Qirg‘izistonda. TISAX (Trusted Information Security Assessment Exchange) — axborot xavfsizligini baholashning tan olingan standarti bo‘lib, u tashkilotlarga ushbu talablarga muvofiq bo‘lishga va xalqaro hamkorlikni soddalashtirishga yordam beradi.

Nega TISAX sertifikatini olish kerak

TISAXsiz yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilar bilan ishlash deyarli imkonsiz bo‘lib qoladi. Ushbu standart axborot xavfsizligi va xavflarni boshqarishni baholash uchun mo‘ljallangan bo‘lib, murakkab ta’minot zanjirlarida ma’lumotlar himoyasini ta’minlaydi. TISAX sertifikati quyidagi kabi maxfiy ma’lumotlarni qayta ishlovchi barcha ishtirokchilar uchun majburiydir:

• avtomobil komponentlari yetkazib beruvchilari;
• avtomobillar uchun dasturiy ta’minot ishlab chiqishda ishlaydigan IT-kompaniyalar;
• tadqiqot va sinov markazlari;
• logistika va loyiha ofislari.

TISAX sertifikatini olgan kompaniyalar o‘z ishonchliligini, yagona standartlarga rioya qilayotganini va ma’lumotlarni himoya qila olish qobiliyatini namoyon etadi.

Biznes uchun TISAX’ning afzalliklari

TISAX sertifikatsiyasi bir qator sezilarli afzalliklarni taqdim etadi, ular ayniqsa MDH mamlakatlaridagi korxonalar uchun dolzarb:

1. Vaqt va mablag‘ tejalishi.
   Auditga yagona yondashuv turli hamkorlar uchun axborot xavfsizligi bo‘yicha takroriy tekshiruvlarga ehtiyojni yo‘q qiladi.
2. Ishonchni oshirish.
   Sertifikat hamkorlar va mijozlar nigohida kompaniya obro‘sini oshiradi.
3. Bitimlarni tezlashtirish.
   Standartning xalqaro e’tirofi yangi bozorlar ochishni va chet el kompaniyalari bilan hamkorlikni soddalashtiradi.
4. Xavfsizlik xarajatlarini kamaytirish.
   Yagona tuzilma axborot va kiberxavfsizlik bo‘yicha byudjetlarni optimallashtirishga imkon beradi.
5. Shartnoma uchun majburiy talab.
   Tobora ko‘proq avtomobil ishlab chiqaruvchilar TISAX sertifikati mavjudligini shartnoma tuzishning majburiy shartlari qatoriga kiritmoqda.

Statistika: MDH mamlakatlarida TISAX

Yaqindagi tadqiqotlarga ko‘ra, Qozog‘iston, O‘zbekiston, Gruziya va Qirg‘izistonda TISAX sertifikatsiyasining ommabopligi jadal o‘smoqda:

• Mintaqadagi avtomobil sanoati yetkazib beruvchilarining 60% dan ortig‘i allaqachon sertifikatsiyadan o‘tgan yoki uni olish jarayonida.
• MDH mamlakatlaridagi yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilarning 90% i o‘z yetkazib beruvchilaridan TISAX’ni talab qiladi.
• So‘nggi uch yil ichida TISAX bo‘yicha sertifikatlangan kompaniyalar soni axborot xavfsizligi talablarining kuchayishi hisobiga 35% ga oshdi.

Ushbu ma’lumotlar TISAX sertifikati nafaqat xalqaro o‘yinchilar uchun, balki global bozorga chiqishga intilayotgan mahalliy kompaniyalar uchun ham standartga aylanayotganini ko‘rsatadi.

Sertifikatsiya qanday o‘tadi

TISAX sertifikatini olish jarayoni uchta asosiy baholash darajasini o‘z ichiga oladi:

1. 1-daraja — TISAX tizimida ma’lumotlarni bazaviy tekshirish va e’lon qilish. Minimal xavfga ega kompaniyalar uchun mos.
2. 2-daraja — loyiha yuqori maxfiylikni talab qilganda axborot xavfsizligini chuqurlashtirilgan baholash.
3. 3-daraja — yuqori darajada maxfiy ma’lumotlar bilan ishlaydigan kompaniyalar uchun eng yuqori daraja.

Har bir bosqichda Germaniya Avtomobil Sanoati Assotsiatsiyasi tomonidan ishlab chiqilgan VDA ISA metodologiyasi asosida audit o‘tkaziladi. TISAXning asosida ISO 27001 standarti tamoyillari yotadi, bu esa xalqaro talablar bilan yuqori darajadagi muvofiqlikni ta’minlaydi.

Nega biznesingizga TISAX kerak

Bugun ma’lumotlarni himoya qilish — bu shunchaki raqobat ustunligi emas, balki zarurat. TISAX standartini joriy etish quyidagilarga imkon beradi:

• maxfiy ma’lumotlarni sizib chiqishlardan himoya qilish;
• xalqaro hamkorlar bilan ishonchli hamkorlikni yo‘lga qo‘yish;
• yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilari talablariga mos kelish;
• bozordagi pozitsiyangizni mustahkamlash.

Bundan tashqari, TISAX ta’minot zanjiri ishtirokchilari o‘rtasida audit natijalarini almashishni soddalashtiradi. Bu ma’muriy xarajatlarni kamaytiradi va biznesni rivojlantirishga e’tibor qaratishga imkon beradi.

TISAX sertifikatini qanday olish mumkin

«Sistem Menedjment» kompaniyasi TISAX sertifikatsiyasi bo‘yicha kompleks hamrohlikni taklif etadi. Xizmatlarimiz quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

• kompaniyani auditga tayyorlash;
• standart talablarga muvofiqlik bo‘yicha dastlabki tekshiruvlarni o‘tkazish;
• xodimlarni axborot xavfsizligi asoslariga o‘qitish;
• sertifikatsiyaning barcha bosqichlarida qo‘llab-quvvatlash.

Biz mavjud boshqaruv tizimingizni TISAX talablariga moslashtirishda yordam beramiz, vaqt va resurslar sarfini minimal darajaga tushirgan holda.